Sri Lanka’yı merak edenler ve merak etmek isteyenleri böyle alalım. Sizi hem meraklandıracak hem de aydınlatacak bir Sri Lanka gezi rehberi hazırladım!
Zaman zaman adını duyduğumuz, sıklıkla üzerinde durmadığımız, çoğu zaman unuttuğumuz, nerede olduğunu umursamadığımız ama aslında oldukça renkli bir memleket Sri Lanka. İnsanlar ortalıkta “Hindistan da Hindistan,” diye gezerken Sri Lanka biraz gölgede kalıyor gibi. Halbuki kültürleriyle, doğal güzellikleriyle Hindistan kadar önemli yerlerden bir tanesi Sri Lanka. Ona hak ettiği değeri vermeyi kendime misyon edindim. İster aydınlanmak için olsun, ister kemiklerinizi ısıtacak bir deniz tatili, isterseniz de doğal güzelliklerinin için kaybolun, ne için olursa olsun, size Sri Lanka’yı gezdirecek bir Sri Lanka turu rehberi ile karşınızdayım!
İçindekiler
Nerede?
Sri Lanka’yla ilgili bir karışıklık oluyor. Kimisi var, Sri Lanka nerede hangi ülkede, diye soruyor. Baştan söyleyelim: Sri Lanka başlı başına bir ülke zaten. Hem de ada ülkesi. Hindistan’ın hemen altında yer alıyor. Başka da komşusu yok zaten. Sri Lanka’dan güneye uzunca bir süre giderseniz, göreceğiniz ilk kara parçası Antartika olacaktır.
Tarihi
Sri Lanka’daki insan tarihi epey eskiye gidiyor. Kesin kaynaklara göre 125 bin yıl kadar önceye. Fakat bazı teorilere göre 500 bin yıl önce de burada insan veya insanımsılar görmek mümkün. O zamandan bu yana buradalar. Yerleşik hayata geçişten sonra buraya ilk yerleşenler Veddalar. Veddalar, hala Hindistan’da ve Sri Lanka’da görülen bir etnik köken.
Sri Lanka tarihi, Hindistan’a çok yakın olmasından dolayı, neredeyse onunla paralel gidiyor. Hindistan’daki pek çok olay burada da yankı buluyor. Örneğin, Budizm burada da yankı buluyor. Hatta zaman zaman Hint işgaline maruz kalıyor fakat çoğu zaman beraber geçinip gidiyorlar.
Sömürgecilik zamanında da Hindistan’ın aldığı payı Sri Lanka da alıyor. Önce Hollandalılar’ın eline düşen Sri Lanka, daha sonra Fransızlar’a devrediliyor ve nihayetinde İngilizler’in sömürgesi oluyor. Bağımsızlığını ise ancak 1948’de ilan edebiliyor.
Yüzölçümü, Nüfusu ve Şehirleri
Emsallerine göre büyük bir ada ülkesi Sri Lanka. Yaklaşık olarak 65 bin kilometre civarında. Bu da Türkiye’nin onda birine denk geliyor neredeyse. Sri Lanka nüfusu ise biraz fazla: 21 milyon kadar.
Sri Lanka’da 17 tane şehir var. Başkenti ise Kolombo. Nüfus ise bu şehirlere güzelce dağıtılmış. Kolombo 500 bin kişiyle en kalabalık şehri. Onu 250 bin kişiyle Kaduwela, 200 bin kişiyle de Maharagama takip ediyor. Diğer şehirlerin nüfus ortalaması ise 90 bin civarında.
Dili ve Dini
Sri Lanka’nın en büyük etnik grubu Seylanlar (ya da Sinhalalar). Nüfusun %75’ini onlar oluşturuyor. Kalan nüfusun büyük bir bölümünü de Sri Lanka Tamilleri, Moroları ve Hint Tamilleri oluşturuyor. Tamiller ve Morolar, hem Hindistan’da hem de Sri Lanka’da görülen halklar.
Si Lanka resmi dilini ise Seylanca ve Tamilce oluşturuyor. Ancak uzun yıllar süren İngiliz sömürgeciliğinden kalan izleri de barındırıyor. İngilizce’ye devlet dili olarak rastlamak da mümkün.
Sri Lanka dini ise Budizm. Nüfusun %70’i Budist. Kalan nüfus ise Hinduizm’i, İslam’ı ve Hristiyanlık’ı benimsemiş durumda.
Ekonomisi
Sri Lanka ekonomisi pek iyi durumda değil, ancak oldukça hızlı gelişen bir ekonomi. Resmi para birimi olarak Sri Lanka Rupisi kullanılıyor ve 1 Sri Lanka Rupisi yaklaşık olarak 3 kuruşa eşit. Evet, 3 kuruş.
Sri Lanka ekonomisinin en önemli kaynağı tarım. Seylan çayı, kauçuk, tarçın, kahve ve şeker önemli ticaret ürünlerinden. 1977’den sonra serbest piyasaya açılan ülkede, özel girişimler de bu tarihten sonra başladı. Yani nispeten yeni bir ekonomi. 2010 yılında da hizmet sektöründe önemli atılımlar yapılmış ve bu sayede ekonomisi en hızlı gelişen ülkeler listesine girmiş.
İklim
Sri Lanka yıl boyu yağış alır zira kendileri muson iklimine sahip tropikal bir bölgedir. Özellikle iki dönemde, mayıs – temmuz arasında ve ekim – ocak arasında muson yağışları görülür. Çoğu zaman bu yağışlar tehlikeli olmuyor.
Yıl boyunca sıcaklık pek değişmiyor. Ancak rüzgarlardan çok etkilendiği için bölgeler arasında sıcaklık farklılıkları olabiliyor. Örneğin, yüksek yerlerde yıl boyu ortalama sıcaklık 5 – 20 arasında değişirken, rakımı düşük olan yerlerde 30 – 35 dereceyi bulabiliyor. Yani deniz tatili yapmak için güzel bir yer. Yalnızca muson mevsiminde olmamaya dikkat edin, yoksa tatiliniz gereğinden fazla romantik olabilir!
Nasıl Gidilir?
Sri Lanka’ya yapacağımız seyahatte nispeten şanslı durumdayız. T.C. vatandaşlarına 15 güne kadar vize istemiyor Sri Lanka. Gitmek ise kolay. Ama pahalı. Türkiye’den, özellikle başkent Kolombo’ya, doğrudan uçuşlar bulunuyor. Sri Lanka uçak bileti fiyatları ise biraz tuzlu. 1500 – 2000 TL arasında değişiyor. Ancak Maldivler veya Hindistan üzerinden aktarmalı gidebilirsiniz. Bu durumda uçak biletine vereceğiniz para biraz azalacaktır.
Konaklama
Sri Lanka otel fiyatları her cebe uygun. Aslına bakarsanız hiç de fena değiller. Özellikle sahil şeridi otel kaynıyor. Adanın içlerinde otel bulmak biraz daha zor, bu yüzden fiyatlar bir miktar artabiliyor. Ancak merak etmeyin çok da cep yakmıyor. Bütçeniz azsa veya hiç yoksa, geceliği 50 – 100 TL arasında kalacak yerler bulmak mümkün. Üstelik gayet uygun yerler. Bütçeyi biraz artırırsanız 200 – 500 TL arasına 5 yıldızlı oteller bulabilirsiniz. Bu oteller, her şeyden uzak deniz tatili yapmak için biçilmiş kaftanlar. Yani aslında uçak biletine ayırdığınız bütçeyi, otellerle telafi edebiliyorsunuz.
Mutfağı
Hindistan ve Sri Lanka denince akla hemen baharatlı yiyecekler geliyor. Doğrudur. Gerçekten de baharatlı yiyecekleri çok severler, özellikle de köri sosunu. Kendilerinin çok geniş bir sokak yemekleri kültürü vardır. Pirinçten köfteye, bizim aşina olduğumuz yemekleri çok değişik bir şekilde yapıp sunabilirler. Bu açıdan ilginç bir mutfaktır Sri Lanka mutfağı. Yanı sıra deniz ürünleri de oldukça geniş ve lezzetlidir. Özellikle balık çeşitliği açısından çok zengindir.
Sri Lankalılar çaya düşkündürler. Çeşit çeşit çayları vardır ve çay, kültürlerinde önemli bir yere sahiptir. Çayın çeşidinden demlenmesine kadar her şey hakkında çok gelişmiş tekniklere ve bilgilere sahipler. O yüzden mutlaka farklı farklı çayları deneyin. Zira onları hazırlamak dahi, Sri Lankalılar için bir ritüel.
Alışveriş
Sri Lanka hediyelik eşya açısında cennet gibi bir vatan. Birçok yerel üretici, tasarımcı ve dükkan bulmak mümkün. Buralarda gümüşten, kemikten, seramikten, pirinçten ve ahşaptan birçok ürün bulmak mümkün. Ayrıca kamıştan kaplar ve hasırdan şapkalar da hazırlıyorlar, hem bunların hazırlanışlarını izleyebilir, hem de satın alabilirsiniz.
Antika ise bir başka seçenek. Burada çok gelişmiş bir antika kültürü var. Sadece Sri Lanka’dan değil, Hindistan’dan da gelen antikalardan bahsediyoruz. Gerçekten o kadar fazla antikacı var ki başınızı döndürebilir. Cebinize ve zevkinize uygun bir antika bulmakta sıkıntı çekmezsiniz.
Bir de mutlaka pazarlık yapın. Pazarlığı severler, yapanı da severler. Hatta çok sıkı pazarlık yaparlar. Sakın vazgeçmeyin! Pazarlığın milli sporumuz olduğunu onlara gösterin!
Festivalleri
Festival konusunda Sri Lanka da Hindistan gibi. Pek çok festivale ve seramoniye sahip bir memleket. Oldukça köklü bir kültür tarihi olan memleketlerde böyle festivaller görmek mümkün. Sri Lanka da festivallere ve ritüellere oldukça önem veriyor. Kimi festivaller zamanla bozulmuş ve anlamı değişmişse bile, kimisi var ki oldukça iyi korunmuş, taşınmıştır.
Her yıl 13 nisanda, Tamiller ve Seylanlar yeni yıllarını kutluyorlar. Denk gelirseniz sizi çok güzel vakitler bekliyor. Ama bir festival var ki dillere destan: Kandy Festivali. Yaz aylarının değil, bütün bir yılın en görkemli festivali olan Kandy, aslında bir Budist festivali. Festivalden çok karnaval demek daha doğru olur zira konserler, danslar ve kostümleriyle müthiş görüntüler sunarlar. Özellikle ateş dansçıları fevkaladenin fevkindedir. Festival aslında Buda’nın evine yapılan bir yürüyüş ritüelidir. Öyle ki, yürüyüş ekibine filler dahi katılır!
Gezilecek Yerler
Sigiriya
Sri Lanka’nın mutlaka görülmesi gereken yerlerinden bir tanesi Sigiriya. Sadece doğal bir güzellik değil, bir kültür mirası da. Dambulla kentinin yakınlarında, düzlükten yukarı doğru gayet nizami bir şekilde yükselen bir kayadır aslında bu. 5. Yüzyıl’da dönemin kralı Kaspaya tarafından bu kayanın üstüne saray inşa ettiriliyor ve etrafını da fresklerle süsletiyor. Hatta burada aslan biçiminde bir geçit bile var. Sgiriya’nın adı ise, aslan kaya demek olan sıhagiriden geliyor.
Dambulla Mağara Tapınağı
Bu mağara tapınağı Sri Lanka gezilecek yerler listenizin başlarında yer almalı zira oldukça ilginç bir yer. Hem mağara, hem tapınak hem de müze. Düşününce gayet mantıklı geliyor ama inanılmaz bir yer. Tarih öncesinde, Budizm’e geçmeden önce Sri Lankalılar’ın bu mağarada yaşadığı düşünülüyor. Daha sonradan bir Budist tapınağına dönüşmüş durumda. Bugünlerde ise bir müze görevi de görüyor zira içeride Budizm’le ilgili resimler, heykeller bulunmakta. Mutlaka görün!
Pinnawala Fil Yetimhanesi
Evet, yanlış okumadınız. Filler, Sri Lanka’nın gündelik hayatının önemli bir parçası. Binek hayvanı, ulaşım aracı hatta turist eğlencesi olarak kullanılıp çoğu zaman sömürülüyorlar. Hatta sakatlanan, yaşlanan ve ‘artık işe yaramaz hale gelen’ filler terk ediliyor. Bu yetimhane ise bu fillere sahip çıkıyor ve onlara doğal ortamlarında, emsalleriyle tatlı bir yaşam sunuyor. Ziyaret ederseniz eğer, nehirde yıkanan, ortalıkta dolanan, hortumuyla size türlü şakalara ve şaklabanlıklar yapan filler görebilirsiniz!
Adem Tepesi
Kolombo’nun bir miktar dışında bulunan Adem Tepesi, yaklaşık 2 kilometrelik, sivrilerek uzayan bir dağ. Her güzel dağa yaptıkları gibi, “Aa ne kadar güzel bir dağ, hemen manastır inşa edelim!” diyen Budist arkadaşlarımız kolları sıvamış, buraya da bir manastır inşa etmişler ve pek de iyi yapmışlardır. Zira muhteşem bir manzaraya sahip. Hem aşağıdan hem de yukarıdan. İnsanın gerçekten de burada inzivaya çekilesi geliyor. Adem Tepesi, Budistler, Hindular, Müslümanlar ve Hristiyanlar tarafından kutsal kabul edilir. Dağın tepesinde 1,5 metre büyüklüğünde bir çöküntü vardır ve herkes kendi dinine göre bu çöküntünün Gotama Buda’nın, Şiva’nın veya Hz. Adem’in ayak izi olduğuna inanır.
Kolombo
Aslında başkent Kolombo’da gezilecek epey yer var. Ancak biz biraz Kolombo gece hayatı üzerine övgüler düzmek istiyoruz. Yakın bir geçmişe kadar Kolombo’da gece hayatından bahsetmek mümkün değildi, zira yoktu. Fakat bugünlerde oldukça renkli ve canlı bir gece hayatına sahip. Barlar ve kumarhanelerden tutun, türlü türlü eğlencelerin döndüğü mekanlara kadar sizi oldukça şaşırtabilecek imkanlara sahip Kolombo geceleri. O yüzden yolunuz düşerse mutlaka bir deneyimleyin veya gözlemleyin. Zira ilginç bir deneyim olacaktır!
Sri Lanka geniş bir ada, bol bol gezip el salla! İyi yolculuklar!
3 Yorumlar
Çok yakın zamana kadar Sri Lanka ziyaret edeceğim ülkeler arasında başı çekiyordu. Terör olaylarından sonra bu ülkeye bakış açım gerçekten değişti. Umarım en yakın zamanda zorlu günlerini atlatırlar ve bende güvenli bir şekilde bu ülkeyi ziyaret edebilirim.
Emekle yazılmış bir yazı olduğu çok belli. Pandemiden sonrası için Sri Lanka ilk hedefimiz olacak. İnşallah gerçekleştiririz.
Bende pandemi öncesi Sri Lanka bileti alacaktım ama malesef gidemedim. Hepimizi etkiledi bu durum.