Dünyanın samurayı seçilse tek başına açık ara farklı birinci olacak en uzak doğu ülkelerinden Japonya hakkında ilginç bilgiler genel kültürünüze layık, buyursunlar!
Japonya kültürü ile Batı’yı her zaman etkilemeyi başarmış olan Uzak Doğu ülkelerinin başında geliyor. Binlerce yıl öncesinde kök salmış olan kadim gelenekleri, kültürleri bugünün medeniyetinde bile kendini gösteriyor. Üstelik bunu geri kalmışlık olarak nitelendirmek de dönüp de eğitim seviyelerine ve teknolojide geldikleri noktaya bakıldığında imkansız. Yalnızca bu iki kutup arasındaki uzlaşma gibi görünen dengeyi kurmuş olmaları bile onlar hakkında ilgi uyandırmaya yeter aslında ama ben biraz daha kazdım ve size Japonya hakkında ilginç bilgilerden oluşan bir liste hazırladım.
İçindekiler
- 1 Sandığınızdan Daha Büyük
- 2 Konnichiwa Oshiya
- 3 Japonya İsrafa Karşı!
- 4 Eğitim Şart
- 5 Kilo Vermek Atasporu Gibi
- 6 Özür Dilemek Erdemdir
- 7 Manga
- 8 Kendi Kendinize Konum Atın
- 9 Ölümsüz Gibiler
- 10 Sake Değil, Kahve
- 11 Geyşalar Aslında Erkekti
- 12 Bebekler Ağlasın, Kötü Ruhlar Kaçsın
- 13 Fazla Samimi Olmadan
- 14 Bir Anime İçinde Gibi
- 15 At Eti VS. Balina Eti
- 16 Ağzınızı Şapırdatın, Lütfen
- 17 Masabumi Hosono
- 18 Kongo Gumi
Sandığınızdan Daha Büyük
Japonya şehirleri arasında en bilineni olan Tokyo’dan bahsediyorum. Tokyo bir metropol. Onu herhangi bir metropol olmaktan ayıran en önemli özelliği ise 38 milyon nüfusa sahip olması. Yani, Tokyo Metropol’ü dünyanın en kalabalık metropolü.
Konnichiwa Oshiya
Eh, her gün metroya sıkış tıkış binerken size bütün gücüyle destek olan, adeta sizi metronun içine istifleyen o güzel insanlara siz de olsanız bir “Merhaba” derdiniz. Japonya’da insanların kalabalık yüzünden sığamadığı metrolara, onları ite ite binmelerini sağlayan görevlilerden, yani “Oshiya”lardan bahsediyorum.
Japonya İsrafa Karşı!
Japonya hakkında kısa bilgi isteyenlerin bile bilmesi gereken en önemli şeylerden biri Japonlar’ın çevreye ne kadar duyarlı olduklarıdır. (Hiroşima’dan sonra gayet normal, değil mi?) Bu sebeple israf konusunda da titizler. Ve yine bu yüzden de kadınların tuvaletteyken çıkan seslerden utandıkları için devamlı sifonu çekerek suyun israf olmasına bir çözüm bulmuşlar. “Otohime” yani “Ses Prensesi” adı verilen bir icat sayesinde yapay sifon sesi çıkarılmasını sağlamışlar. (Ben çok takdir ettim.)
Eğitim Şart
Bunu demekle kalmamışlar, resmen uygulamışlar: Her ne kadar ilginç gibi gelmese de milyonlarca nüfusa sahip bir ülke için durun ve düşünün; okuma – yazma oranı %100! Bugün en gelişmiş bazı Avrupa ülkelerinin kırsalları ile bile bu durum ile yarışamayabiliyor ama Japonya bunu çoktan çözmüş.
Kilo Vermek Atasporu Gibi
Japonya hakkında ilginç bilgi isteyenler için elimde bir de anoreksiya bulunuyor. Kişinin kendi iradesiyle ve bir noktadan sonra da giderek sağlıksız hal alacak şekilde kilo vermesi anlamına gelen bu hastalık Japonya’da adeta atasporu gibi…
Özür Dilemek Erdemdir
Ve Japonya’da bu erdeme sahip olduğunuzu 20 farklı şekilde dile getirebilirsiniz. Bu konuda o kadar titizler ki sanki her buldukları kelime yetmemiş de “Bir de şöyle özür dileyelim…” der gibi 20 farklı kelime üretmişler. Ve kelimelerin kifayetsiz kaldığı yerde ise kadın ya da erkek olmanız fark etmeden saçlarınızı kazıtmakta ne kadar üzgün olduğunuzun bir göstergesi oluyor.
Manga
Japon kültürü içinde en fazla yer tutan şeylerden biri de Manga’lar. Aslında bütün dünyada ciddi bir kitlesi olan bu Japon çizgi romanları nicelik olarak da epey yer tutuyor. Japonya’da mangalar için kullanılan kağıt tuvalet kağıdı için kullanılandan çok daha fazla. (Ancak, buradan Japonların hijyenik olduğu anlamı çıkmasın. Sadece, çılgınlar gibi manga okuyorlar, hepsi bu.)
Kendi Kendinize Konum Atın
Japonya hakkında bilgi edinmek isteyenlerin bilmesi gereken başlıca şeylerden biri de cadde ve sokakların bir isimleri olmadıklarıdır. Kalkıp da gezmeye gidecekseniz şimdiden söyleyelim; her sokak ve caddede kendinize bir referans noktası seçebilir ya da kendi kendinize konum atabilirsiniz.
Ölümsüz Gibiler
Japonya kültürü hakkında bilgi edinmenin yanı sıra yaşam sırlarının ne olduğunu da bilmek istiyor insan. Çünkü Japonya’da 100 yaş ve üzeri 50.000 insan bulunuyor. Bu sayı her geçen gün artıyor. Sanıyoruz ki dünya Japonlar’ın olacak ya da bu sonsuz gibi görünen yaşamın sırrını diğer uluslarla da paylaşacaklar.
Sake Değil, Kahve
Japonya hakkında ilginç bilgiler arasında bir de bu var; Jamaika’nın yıllık kahve üretiminin %85’ini Japonlar’ın ithal ediyor olması gerçekten de ilginç, değil mi? Onca kahveye rağmen Sake’ye olan bağlılıklarını da takdir edelim ve devam!
Geyşalar Aslında Erkekti
Yok, yanlış okumadınız. Japon kültürü hakkında bilgi edinirken sizi sarsıp silkeleyecek olanlardan biri de bu; 13. yy’da Geyşalar ilk oraya çıktıklarında aslında erkektiler. Bu durum 1700’lerin ortalarına kadar da bu şekilde devam etti. “Geiko”, yani “Sanat Çocuğu” olarak adlandırılan ilk kadın geyşaların ortaya çıkışı 1751 yılını buluyor.
Bebekler Ağlasın, Kötü Ruhlar Kaçsın
Çünkü bu durum Japonya kültürü için kötü ruhların kovulmasını ya da uzak tutulmasını sağladığı yönündeki inancı ile olumlu bir durum. Hatta, tıpkı Sumo Güreşleri gibi bebek güreşleri de oluyor. Hakem güreşi başlattıktan sonra karşılıklı duran iki bebekten hangisi önce ağlarsa kazanan da o oluyor.
Fazla Samimi Olmadan
Bin yıldır görmedikleri bir samuray, anneleri, dostları… Kim olursa olsun Japon kültürü hep karşılıklı ve belli bir mesafe içinde selamlamayı şart koşuyor. Bizde olduğu gibi bir sağdan bir soldan öpeyim, sıkı sıkı sarılayım, çok özledim kokusunu içime çekeyim falan yok.
Bir Anime İçinde Gibi
Miyazaki’nin o müthiş öyküleri ile tüm dünyaya kendini tanıtmış ve daha pek çok başarılı hikayenin pek çok başarılı yönetmen tarafından hayata geçirilmesini de kapsamış olan animeler… İşte, kendinizi onlardan birinin içinde gibi hissetmeniz mümkün, çünkü şehirde başınızı çevirdiğiniz her yerde bir anime karakteri görmeniz mümkün.
At Eti VS. Balina Eti
Sanılanın aksine Japon kültürü aslında balina etini sevmiyor. Özellikle de onlara II. Dünya Savaşı’nı hatırlattığı için… Ama çiğ at eti… İşte bu onların favorisi. Birçok şeyi çiğ olarak bir başka sevdiklerini düşünmek çok da mantıksız değil. (Çünkü önce Sushi vardı.)
Ağzınızı Şapırdatın, Lütfen
Japon kültürü hakkın bilgi olarak cebinizde dursun; yemeği beğendiyseniz ağzınızı şapırdatabilirsiniz istediğiniz kadar. Çünkü bu davranışınız aslında aşçı için bir iltifat niteliğinde olacak ve ona yemeği ne kadar beğendiğinizi gösterecek.
Masabumi Hosono
Kendisi Titanic battığında sağ kalanlar arasında bulunuyordu. Ancak bu durum Japonlar için bir utanç kaynağı; çünkü Japon kültürüne bakıldığında onun kendini feda etmemesi Samuray ruhuna ihanet etmesi olarak görülüyor. Bu sebeple kurtulmuş ama işinden olmuş ve gazetelerde boy boy haberleri çıkmış.
Kongo Gumi
Bu bir kişi değil, şirket ve neredeyse insanlık tarihi kadar eski. Japonya hakkında ilginç bilgilerden biri de Kongo Gumi. Çünkü bu şirket 578 yılından 2006 yılına kadar faaliyet göstermiş. Dikkat edin; 1000 yıldan fazla bir süre!
Yeterince şaşırdığınıza göre biliyorum ki gidip görmek istiyorsunuz. O zaman gitmeden önce mutlaka ucuz otel bakmaya başlayın 🙂