Nepal Gezi Rehberi

Nepal’i merak edenleri ve gidip görmek isteyenleri böyle alayım, zira sizler için Katmandu’nun zirveleri tadında bir Nepal gezi rehberi hazırladım! 

Pek çoğumuz için çeşitli rivayetlere konu olan Nepal, en çok da mistisizm ile birlikte anılıyor. Ben biraz arınayım da geleyim, meditasyona ihtiyacım var, Nirvana ne tarafta kalıyor, diye soranların sıklıkla akın ettiği ya da adından bahsettiği bir yer. Gerçekten de Nepal’in böyle bir tarafı var, ancak Nepal’i sadece böyle görmek, Türkiye’yi Kayseri sucuğundan ibaret görmekle aynı şey. Son zamanların Instagram fotoğraf ve yoga müessesesine kurban giden Nepal’i her şeyiyle masaya yatıralım dedim. Buyurun, Nepal gezi tavsiyeleri alabileceğiniz rehberi!

Ne Tarafta Kalıyor?

Nepal nerede diyenlere gelsin: Tam olarak Hindistan’la Çin arasında kalan bir bölge Nepal. Çin’in eyaletlerinden biri olan Tibet’in hemen güneybatısında kalıyor. Nispeten küçük yüzölçümüne rağmen, Orta Asya’nın en popüler yerlerinden bir tanesi.

Tarihinde Neler Olmuş?

Nepal’in bilinen tarihi nispeten geç bir döneme dayanıyor. M. S. 300’lerde buralarda Hint prenslikleri kuruluyor ve etliye sütlüye karışmadan, 1700’lerin sonlarına kadar varlıklarını devam ettiriyorlar. Sonra ne mi oluyor? Tabii ki sömürgecilik. Hindistan’ı avucunun içine almış İngilizler, burayı da rahat bırakmıyorlar. Her ne kadar 1769’da buradaki prensliklerden biri olan Gurkalar diğer prenslikleri birleştirmeye çalışsalar da, nihayetinde İngilizlere yeniliyorlar. 1800’lerin başından sonra soylu aileler burada egemenlik kurmaya çalışıyor ve en sonunda Rana Ailesi, 1951’e kadar sürecek iktidarını kazanıyor. Sonraki 50 yıl boyunca pek rahat bırakılmıyor Nepal. Çok partili sistemdi, Maoculuktu, komünizmdi derken, kendini iç savaşta buluyor ve 96 yılından 2006 yılına kadar kendi içinde savaşıyor. Maocuların çoğunluğunu oluşturduğu bir hükümet kuruluyor ve Federal Demokratik Nepal Cumhuriyeti olarak anılmaya başlanıyor.

Nüfusu ve Yüzölçümü

Yaklaşık olarak 150 bin kilometrekare büyüklüğünde olan Nepal, Türkiye’nin coğrafi bir bölgesi büyüklükte aslında. Buna rağmen oldukça kalabalık bir memleket. Nepal nüfusu bugünlerde 30 milyona yaklaşmış durumda. Buna rağmen nüfus, Nepal’in 7 bölgesine oldukça güzel dağıtılmış durumda. Bu bölgelerin her biri de Türkiye’nin büyük bir şehri kadar.

Din ve Dil

Nepal çok kültürlü bir yer. Bunun da en büyük sebeplerinden bir tanesi iki büyük devle, Hindistan ve Çin’le komşu olması. Nepal dini inancı olarak Hinduizm’i benimsemiş durumda. Yaklaşık olarak 23 milyona denk geliyor. Geriye kalanların büyük bir kısmını da Budistler oluşturuyor. Ülkedeki Müslüman ve Hristiyan sayısı ise oldukça az, 2 milyon civarında. 

Her ne kadar Nepal’in resmi dili Nepali olsa da, burada 15’e yakın yerel dil bulunuyor. Ama merak etmeyin. Ülkenin pek çok yerinde turistlerle anlaşacak kadar İngilizce bilinmekte.

Ekonomisi

Nepal, geniş ve verimli topraklardan oluştuğu için, Nepal ekonomisi de çoğunlukla tarıma dayalıdır. Bununla birlikte Katmandu Vadisi, İpek Yolu üzerinde olduğu için, önemli bir ticaret noktası olarak da bilinir. Nepal’de din turizmi de oldukça fazladır. Hinduizm ve Budizm için hacılar ağırlayan Nepal, yanı sıra Himayalar’ı, Katmandu’yu ve Everest’in bir kısmını da bünyesinde barındırdığı için, uluslararası turizm de oldukça gelişmiştir.

Nepal’in para birimi ise Nepal Rupisi’dir. Değeri oldukça düşüktür. 1 TL’ye karşılık yaklaşık olarak 25 Nepal Rupisi edinebilirsiniz.

Hava Durumu

Nepal’de takıma göre iklim de oldukça değişmektedir. O yüzden gittiğiniz bölgenin yüksekliğine bakmak, Nepal’in ayazından ya da sıcaklarından korunmanıza, çantanızı hazırlamanıza yardımcı olacaktır. Bizim için kritik sayı 1200. Her 1200 metrede iklim değişmekte. 1200 metreye kadar yüksekliği bulunan yerlerde tropikal iklim hissedilirken, yükseklik arttıkça sadece derece düşmekle kalmaz, iklim koşulları da oldukça sertleşir. Öyle ki, 4800 metrelerde kutup iklimine rastlamak mümkündür. Aman diyelim, sıkı giyinin!

Vize İşleri

Nepal vizesi almak oldukça kolay aslında. Kapıda alabiliyorsunuz. Havaalanına indiğiniz gibi, gidip müracaat ediyorsunuz. Sizden sadece bir form doldurmanızı bir de vesikalık fotoğraf vermenizi istiyorlar. Yanınızda vesikalık yoksa sakın geri dönmeye kalkmayın, oradaki fotoğraf kulübelerinde çektirebilirsiniz. Bir de tabii vize ücreti var. 15 güne kadarki konaklamalarınız için 25 dolar gibi bir para istiyorlar. Daha sonra gün sayısı arttıkça, vize ücreti de makul bir ölçüde artıyor. Kredi kartıyla dahi ödeme yapabiliyorsunuz.

Nasıl Gideceksiniz?

İstanbul’dan, Nepal’in Katmandu bölgesine doğrudan uçan uçaklar bulmak mümkün. Katmandu uçak bileti fiyatları hemen yarın gitmek isteseniz gidiş dönüş size ortalama 9.000 TL’ye patlayacaktır. Muhtemelen erken rezervasyondu, promosyondu derken, daha uygun fiyata bilet edinme şansınız olabilir.

Konaklama

Tabii ki ne aradığınıza, nerede ve nasıl kalmak istediğinize göre değişen bir durum. Ancak Nepal konaklama deyince karşımıza çok geniş bir yelpaze çıkıyor. Bir kere gittiğiniz bölge çok önemli. Katmandu, Himalayalar gibi turistik bir yere gidecekseniz otel fiyatları birazcık uçuyor. Her lüks otelde olduğu gibi geceliği 3.000 ile 4.000 lira arasında değişen oteller bulmak mümkün. Mütevazı olanlar ise 500 – 800 TL civarında. Ama üzülmeyin. Sırt çantasını almış, maceraya ya da huzur ya da artık her ne arıyorsa onun peşinde olan bir gezginseniz, Katmandu da bile geceliği 20-40 TL olan bir hostel bulmak mümkün. Metrobüse binmek gibi bir şey. 

Nepal’in diğer bölgelerindeyse fiyatlar daha makul seviyelerde. Hatta geceliği 100 TL’ye oldukça güzel bir otel bulabilirsiniz kendinize. 

Mutfağı

Bakliyat ve baharat seviyorsanız burası sizin için cennet. Burada bolca bakliyat, pirinç ve sebze tüketebilirsiniz. Üstelik oldukça lezzetliler. Sadece pilavları yağsız ve tuzsuz oluyor ama alışınca hiç de fena değil. Nepal mutfağı için vejetaryen diyebilirim. Çoğunluğu Hinduizm’i benimsediği için inek eti bulmak oldukça zor. Yine de arayan bulur tabii. Diğer et türleri de çoğunlukla tercih edilmiyor. Aslında bu çeşitliliği de epeyce artırıyor. Daal bhaat tarkaari dedikleri bir yemekleri var. Geleneksel yemekleri olarak kabul ediliyor. Mercimek ve pirinç, baharatla, sebzelerle ama özellikle de bölgenin önemli sebzelerinden biri olan tarkari ile servis ediliyor. 

Alışveriş ve Hediyelik Eşya

Bölgede istemediğiniz kadar fazla ve güzel yöresel ürün bulabilirsiniz. Bir kere meditasyon kültürüne dair epey geniş bir yelpazesi var. Tütsüler, tespihler, çeşitli yöresel ve kültürel müzik aletleri, eşarplar, heykeller, kumaşlar ve tabii ki kıyafetler. Nepal giyim ürünleri denilince akla gelen görüntüyü hepimiz biliyoruz. Burası onların membaı. Ayrıca Nepal’in baharatları da oldukça meşhurdur. Yanınıza çeşit çeşit değişik baharat almak isteyebilirsiniz.

Festivalleri

Nepal festivalleri oldukça keyifli, kafa ve ruh açıcı festivalleri bulunmakta. Bunlardan birkaçını sizin için yazıyorum:

1. Lhosar: Yeni yıl demek. Aslında ülkede birden fazla yeni yıl var. Kültürden kültüre değişiyor. Ama hepsinin de kutlama şekli büyük ölçüde aynı: Bir araya geliyorlar, danslar edip yemekler yiyorlar. Tabii dansların büyük kısmı yöresel ve kültürel kıyafetlerinin içinde gerçekleşiyor. Bazı Budistler, bu gün için evlerini dekore edip, Budizm yazmalar okuyorlar.

2. Chhath: Çoğunlukla Nepal’in güneydoğusunda kutlanan 4 günlük bir festival. Kutlayanlar, 4 gün boyunca “Güneş Tanrı’ya” dualar edip, yeryüzüne hayat verdiği için ona şükrediyorlar. Doğaya ve onun verdiklerine minnet duymakla ilgili. İnsan olarak, almaya çok alıştığımız için, çoğu zaman verene teşekkür etmeyi unutuyoruz. Hele ki başka bir insan değilse.

3. Buddha Jayanti: Buda’nın doğumgünü. 12 Mayıs olarak kabul edilir. Nepal, kültürel olarak zengin ve buna sahip çıkan bir memleket olduğu için, ülke genelinde, Buda’nın doğumu kutlanırken içinizin bir hoş olması oldukça anlaşılabilir. Çok derinde bir yere değiyorlar. Tapınaklarını süsleyip, tütsüler yakıyor, meditasyonlar yapıp, şarkılar söylüyor ve danslar ediyorlar. 

4. Gai Jatra: Gai Jatra, Cadılar Bayramı’nın Nepal ayağı. Bir çok şakayla, komiklikle ve satirlerle kutlanan bu gece, aslında oğlunu kaybeden bir kraliçenin, kendi yası içerisinde boğulmasını önlemek için onun neşelendirmek amacıyla düzenlenmiş. Diyorlar. Her ne olursa olsun, Gai Jatra’da insanları değişik kılıklarda, bir sürü kaliteli şaklabanlık yaparken görmek oldukça keyifli.

Gezilecek Yerler

Nepal gezilecek yerler açısından tam bir cennet. Üstelik kendi kültürlerini nispeten korumayı bilmişler. Kısa zamana kadar dışarıya kapalı bir bölge olup da, açıldıktan sonra kültürleri biraz deforme olsa da, hala onlara sıkı sıkıya sahip çıkıyorlar ve onlarla tam bir bağları var. O yüzden büyük bir memleket gezilecek yer diyorum ve size birkaç noktasını sıralıyorum:

Katmandu

Katmandu Nepal için en önemli yerlerden bir tanesi. Zaten ülkenin başkenti. Kendine özgü mimarisiyle, Hindu ve Budist tapınaklarıyla, bütün bir şehri baştan aşağı gezmek oldukça keyifli bir serüven. Her taşa, her heykele, her yola dokundukça onun hikayesini keşfediyor, onunla birlikte, Nepal’in çok kültürlülüğünün başka bir katmanını daha görüyorsunuz.

Chitwan Ulusal Parkı

1973 yılında kurulan bu park, UNESCO dünya mirası listesinde. Buraya gidip, Nepal ormanlarının içinde yaşayan Bengal kaplanlarını ve tek boynuzlu gergedanları görebilirsiniz. Zaten her ikisinin de nesli tükenmek üzere. Hatta filin sırtına binip nehir geçebilirsiniz. Ancak ben pek tasvip etmiyorum. Zira buradaki işleyiş, biraz da hayvan istismarına girmekte.

Everest Dağı

Yolunuzu mutlaka düşürüp, uzaktan da olsa görmeniz gereken bir yer. Hatta vaktiniz varsa, dünyanın en yüksek dağına tırmanabilirsiniz. Everest Dağı turu düzenleyen pek çok şirket mevcut. Onların da pek çok seçeneği var. Everest’in, deneyimsizlerin dahi rehber eşliğinde, belki biraz zorlanarak, çıkabildikleri nispeten kolay bir rotası mevcut. Ancak bu en azından 2 haftanızın buna verilmesi demek olabilir. Değer mi? Elbette!

Lumbini

Burası Buda’nın doğduğu yer. Budizm’in en kutsal mekanlarından biri. Her yıl binlerce hacı burayı ziyarete geliyor. UNESCO listesinde olan yerlerden başka bir tanesi. Ancak buraya, Budizm’e gerçekten ilginiz varsa gitmenizi tavsiye ederim. Zira hem hacıları rahatsız etme olasılığınız var, hem de etrafta ne bir otel ne de bir restoran var. Bununla birlikte Budizm’i anlamak ve derinleşmek için gidiyorsanız, zaten bunların hiçbirine ihtiyacınız olmadığını da biliyorsunuzdur.

Pokhara

Nepal doğasının keyfini çıkarmak istiyorsanız sizi Pokhara’yı keşfedin derim. Ormanları ve gölleriyle, yürü yürü bitmeyecek, yürüdükçe kaybolacağınız, kayboldukça kendinizi bulacağınız bir yer burası. Dilerseniz, ormandan ayrılıp dağ yollarında da ilerleyebilirsiniz. Ya da birazcık hareket arıyorsanız, burada rafting, ve yamaç paraşütü yapabilir, kanoya binebilirsiniz.

Nepal’i Nepal yapan her şeyle karşılaşabilmeniz dileğiyle! Güzel ve huzurlu yolculuklarınız olsun!