Kaunos, Antik Çağ’da ticari açıdan oldukça büyük bir öneme sahip bir liman kentidir. Kaunos kral mezarları da burada bulunur. Zaman içerisinde denizin akarsular tarafından taşınan kil, kum ve benzeri maddelerle dolması ile liman özelliğini kaybetmiştir. Coğrafyacı ve tarihçilere göre Kaunos kentinde tersane ve ağzı kapanabilen bir liman bulunmaktaydı. Bu antik kent uygunsuz davranışları yüzünden sürülen Miletos’un oğlu Kaunos tarafından kurulmuştur. Burada bulunan kaya mezarları ise milattan önce 4. yüz yılda yapılmış ve Roma döneminde de kullanılmışlardır.
Lykia tipi olarak görülen mezarların içinde ölü insanların üzerine yatırıldığı üç farklı taş yatak bulunmaktadır. Ön cephesinde iki adet ikon sütunu, çatılar arasında kabartmalar ve piramidi andıran üçgenimsi bir çatı kullanılmıştır. Bu piramide benzeyen çatıların birinde aslan kabartmaları bulunur. Kentin tepede bulunan hisarlarının aşağısındaki Sülüklü Göl kentin limanını içermekteydi. O tarihte deniz Kaunos kentinin tepede bulunan hisarlarına kadar gelmekteydi.
Kaunos kral mezarları günümüzde de bu kent içerisinde bütünlüğünü korumuştur. Perslerin Anadolu’yu tamamıyla ele geçirmesi üzerine bu antik kent Mausolos’un yönetimine girmiştir. Milattan önce 334 yılına kadar da bu şekilde yönetilmiştir. Ardından İskender’in Persleri yenmesi üzerine yönetimi Prenses Ada sonrasında ise Antigonos daha sonrasında ise Ptolemaios ele almıştır. Rodos Krallığı, Bergama Krallığı ve Roma İmparatorluğu egemenliği altında varlığını yüz yıllarca sürdürmüştür. Ancak limanının zaman içerisinde dolması ile önemini giderek yitirmiştir ve daha az kullanılan bir hal almıştır.
Makale İçerik Tablosu
Antik Kent Surları
Kounos hisarları 152 metre yükselikte tepeye kurulmuştur. Surların kuzey yönünde olanı Orta Çağ’dan günümüze kadar gelmiştir. Kaunos kentinin uzun suru limanın kuzey yönünden başlayıp günümüzde bu mevkide bulunan Dalyan Köyü’nün ilerisindeki sarp kayalıklara kadar uzanarak devam etmektedir. Bu surların kuzey kısmı Mausolos döneminde yaptırılmış olup kente güvenlik katmak istenmiştir. Kuzeybatı yönündeki surlar Helenistik Döneme aittir. Limana doğru uzananlar ise Arkaik Devir’den kalan surlardır.
Antik tiyatro hisarların hemen eteğinde yer almaktadır. 33 oturma sırası bulunan tiyatro dönemine göre oldukça geniştir. Tiyatronun batı yönünde kalan yapı kalıntıları bir kiliseye ve Roma döneminden kalan hamam ve tapınağa aittir. Aşağıda ise tamamlanamamış olan bir daire biçiminde örülen ve yivsiz sütunlar içeren bir yapının arkasında üç basamakla yükseltilen bir podyum bulunmakta. Daire biçiminde olan bu yapının ne olduğu ise halen belirlenememiştir.
Eksi liman olan Sülüklü Göl’ün hemen kuzeyinde yapılan kazılarda ise bir felsefe okulu ortaya çıkarılmıştır. Çevresinde ise bir çok heykel tabanı bulunmuştur. Ancak heykellerin kendileri bulunamamıştır. Bu okulun yakınındaki çeşme zaman içerisinde restore edilmiştir. Kaunos nerede? Sorusuna cevap olarak ise günümüz Muğla ilinin Ortaca ilçesinde bulunmaktadır cevap olacaktır.
Kaunos Nerede ?
Kaunos nerede? Bu soru kısaca şu şekilde cevaplanabilir; Kaunos Muğla ilinin Ortaca ilçesinde yer almaktadır. Ortaca ve Köyceğiz ilçelerini birbirinden ayıran Dalyan Kanalları ve Alagöl kıyısında bulunan Çandır Mahallesinde bulunur. Aynı zamanda kral mezarları da bu konumda bulunur. Düzenli olarak yerli ve yabancı turistler tarafından ziyaret edilmektedir. Genellikle kayalara oyulmuş olan kral mezarları yoğun ilgi görmektedir.
Eşsiz görüntüsü ve bozulmamış kaya mezarları ile Kaunos mutlaka görülmesi gereken bir antik kenttir. Binlerce yıllık tarihi içerisinde barındıran kent sizlere aynı ruhu hissettirecektir. Özellikle Kaunos kral mezarları günümüze kadar bütünlüğü bozulmadan korunarak gelmiş ve içerisinde birçok toplumu barındırmış tapınak benzeri mezarlardır. Her yıl yoğun ilgi gören bu mezarlarda bulunan işçilik, taş oynamaları ve kabartmalar başka hiç bir yerde görülmeyecek niteliktedir. Bu antik kente sağlanan ulaşım kolaylıkları sayesinde ziyaret etmek oldukça kolaydır.
Kaunos antik Kenti yol haritasına buradan ulaşabilirsiniz.
Kaunos Kral Mezarları
Kaunos kral mezarları, yapı itibarıyla başka bir örneği bulunmayan eşsiz yapılardır. Özellikle bu antik mezarlarda yer alan taş işçiliğini günümüzde hiç bir yapıda ya da hiç bir alanda bulmak mümkün değildir. Kayalara oyulan bu mezarların milattan önce dördüncü yüz yılda yapılmış oldukları bilinmektedir. Daha sonraki dönemlerde ise Roma İmparatorluğu tarafından kullanılmışlardır.
Bu eşsiz mezarlar Balıklar Dağının güney kayalıklarına oyulmuştur. Cephe mimarisi olarak Urartu, Frig ve Likya bölgelerine bulunan maya mezarlarının cephe mimarisinden oldukça farklı bir yapıdadır. Tapınağa bakan bir cephede yapılmışlardır. Tamamıyla Kaunos kentine özgü bu Kaounos kral mezarları başka hiç bir yerde eşine rastlanmayacak niteliktedir. Helen tapınağı cephe mimarisini de yansıtırlar. Son derece özgün ve eşiz olan bu mezarlar seyyahlara göre mutlaka görülmesi gereken yerler arasındadır.
Kayalıkların sağ tarafında yer alan altı adet tapınağı andıran mezarlar, kayalara bir heykeltıraş özeni ile oyulmuştur. Tüm sağlamlığı ile binlerce yıldır burada yerlerini korumaktadırlar. Hem işçilikleri hemde eşsiz görünümleri ile bu mezarlar dönemin ruhunu içlerinde hala barındıran bir havadadır. Yalnızca uzaktan bakıldığında dahi görülmeye değer olan bu mezarların ne kadar eşsiz yapılar olduklarını görmek için yakından incelemek ziyaretçileri hayran bırakmaktadır.
Kaunos Antik Kenti Efsanesi
Bu kentin, arkaik, klasik, Helenistik, Roma ve Bizans dönemlerinde yerleşim yeri olarak kullanılması hakkında bir çok efsanenin ortaya çıkmasına yol açmıştır. Bizans döneminin ardından terk edilen şehrin kuruluşu birçok efsaneye konu olmuştur. Romalı şair ve tarihçiler tarafından en çok dile getirilen efsane Şair Ovidis’un efsanesidir. Bu efsaneyi okuduğunuzda Kaunos’a nasıl gidilir ? Sorusunu kendinize soracaksınız.
Bu efsaneye göre Kaunos’a aşık olmuş olan Byblis, ona bir mektup yazar. Mektupta hissettiklerini ve duygularını açıkça dile getirir. Kaunos ise bu ona karşı duyulan bu duyguları öfke ve tiksinti duyarak karşılar. Byblis, Kaunos’un ikiz kardeşidir. Onu bir daha görmek istemeyen Kaunos, kendisini sevenler ile birlikte babasının ülkesini terk etme kararı alır. Bunun ardından yola koyulur.
Kaunos’a gelerek kendi adını yaşatacak olan bu kenti kurar. Byblis ise karşılık bulamadığı sevgisinin acısı yüzünden hayatına son vermek ister. Kendisini yüksek bir kayadan atarak hayatına son vermeyi dener. Ancak su perileri Byblis’e acır ve onun ölmesine izin vermeyerek onu bir pınara dönüştürür. Byblis’in göz yaşları nehirlere dönüşür ve hiç durmadan akar.
Antik kaynaklara göre Kaunos kenti tuzlu balık ihraç ederek ve son derece güvenli ve korunaklı olan limanına gidip gelen gemiler sayesinde kazandığı paralar ile zenginleşir ve giderek güçlenir. Kaunos kral mezarları bu dönemde yaptırılır.
Kaunos’a Nasıl Gidilir ?
Muğla ilinin Ortaca ilçesine bağlı olan bu antik kente ve kaya mezarlara gerek kara yolu gerekse hava yolu ile ulaşım sağlanabilir. Muğla merkezden Ortaca arası 78 kilometreden oluşmaktadır. Eğer bu antik kente otobüste gitmeyi tercih ederseniz Ortaca otogarına gelmelisiniz. Buradan kalkan minibüslerin yardımı ile ortama 15 ile 20 dakika arasında antik kente ulaşım sağlanabilir.
Doğrudan Marmaris üzerinden de kolaylıkla ulaşım sağlanabilir. Marmaris ve Ortaca arası mesafe 90 kilometreden oluşmaktadır. Özel araçla değil toplu taşıma araçları ile gelmek isteyenler ise Köyceğiz dolmuşları ile Köyceğize ulaşıp buradan Dalyan dolmuşlarına binerek kente ve kaya mezarlarına rahatlıkla ulaşabilirler.
Kaunos’a nasıl gidilir? Sorusuna hava yolu ile bir cevap arayanlar için ise en uygun alternatif Dalaman havaalanı olacaktır. Çünkü Ortaca’ya en yakın yer burasıdır. İstanbul ya da Ankara üzerinden direkt uçuş ile gelinebilir. Ardından yine toplu taşıma araçları kullanılarak antik kente ve kaya mezarlara kolayca ulaşmak mümkün.